Op 21 oktober j.l. nam René Schalk, die als eerste hoogleraar onze bijzondere leerstoel bezette, afscheid. In de tweede termijn werd hij opgevolgd door prof. dr. Tine Van Regenmortel. René heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het vormgeven aan onze leerstoel. We zijn hem zeer dankbaar voor zijn inzet en professionaliteit om sociaal werk in Nederland op de academische kaart te zetten.
Klik hier voor zijn afscheidsrede.
Hier de link naar onze meest recente Nieuwsbrief. Daarin vind je oa informatie over de Verkenningscommissie Hogere Sociale Studies en over ons overleg over het realiseren van een permanente leerstoel Social Work.
Medio september verscheen het advies rapport van deze verkenningscommissie: “Sociaal in beweging, empowerment van de sociaal professional als fundament.” Klik hier om het gehele rapport in te zien.
Klik op deze link naar de website van de Hogeschool van Amsterdam voor een linkje naar het proefschrift van Jolanda.
Hieronder een overzicht van de wetenschappelijke publicaties van Tine Van Regenmortel over de periode 2019-2022.
Journal articles (2019-2022)
Simons, A., Noordegraaf, M., Van Regenmortel, T. (2022). ‘When it comes to relational trauma, you need people at the table’. Therapist experiences of online therapy for families with a prior disclosure of sibling sexual abuse during Covid-19 pandemic lockdowns. Journal Of Family Therapy, 1-14. doi: 10.1111/1467- 6427.12397 Open Access
Van Regenmortel, T. (2022). Sterk sociaal werk: een beroep en wetenschap relevant voor praktijk en beleid. Viewz, Visie en Expertise in Welzijn en Zorg, 10-14.
Sonneveld, J., Metz, J., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Samenspel tussen Jongerenwerk en Specialistische Jeudzorg: Groeikansen voor Persoonlijke Ontwikkeling en Maatschappelijke Participatie. Jeugd in Ontwikkeling, 1, 1-19. doi: 10.54447/JiO.11303 Open Access
Sonneveld, J., Metz, J., Manders, W., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Methodical principles and prevention-focused outcomes in professional youth work: A longitudinal analysis. Journal Of Social Work, 1-29. doi: 10.1177/14680173211054713
Van Regenmortel, T. (2021). De wetenschap: Een leven lang onderzoek naar ervaringsdeskundigheid. Katern 2: Methodiek, 2, 15-20. (professional oriented)
Sonneveld, J., Metz, J., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Professional youth work as a preventive service: towards an integrated conceptual framework. International Journal of Adolescence and Youth, 26 (1), 340-355. doi: 10.1080/02673843.2021.1942088 Open Access
De Witte, J., Van Regenmortel, T. (2021). The Relationship Between Loneliness and Migration Among Belgian Older Adults. Ageing International. doi: 10.1007/s12126-021-09460-8
Ganzevles, M., Andriessen, D., Van Regenmortel, T., van Weeghel, J. (2021). When methods meet motives: methodological pluralism in social work research. Quality & Quantity, 1-17. doi: 10.1007/s11135-021- 01161-3 Open Access
Sonneveld, J., Metz, J., Manders, W., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). The contribution of professional youth work to the personal development and social participation of socially vulnerable youngsters: a Dutch longitudinal cohort study. Child and Adolescent Social Work Journal, 1-13. doi: 10.1007/s10560-021-00765-w Open Access
Zwijnenburg, J., Van Regenmortel, T., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Support-nets: A participative action-research into the value of a mutual support group to overcome social isolation. Social Work and Social Sciences Review, (22), Art.No. 1538, 46-62.
Noordink, T., Verharen, L., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Measuring instruments for empowerment in social work: A scoping review. British Journal Of Social Work, Art.No. bcab054, 1-27. doi: 10.1093/bjsw/bcab054 Open Access
Voets, J., Pleysier, S., Roevens, E., Put, J., Op de Beeck, L., Van Regenmortel, T., Hermans, K. (2021). Integrale jeugdhulp. Uw evaluatie-update anno 2020. Viewz, Visie en Expertise in Welzijn en Zorg, (1), 46- 49. [POP] (professional oriented)
Numans, W., Regenmortel, T.V., Schalk, R., Boog, J. (2021). Vulnerable persons in society: an insider’s perspective. INTERNATIONAL JOURNAL OF QUALITATIVE STUDIES ON HEALTH AND WELL-BEING, 16 (1), Art.No. ARTN 1863598. doi: 10.1080/17482631.2020.1863598 Open Access
Huber, M., Brown, L., Metze, R., Stam, M., Van Regenmortel, T., Abma, T. (2020). Exploring empowerment of participants and peer workers in a self-managed homeless shelter. Journal Of Social Work. doi: 10.1177/1468017320974602 Open Access
Castro, E.M., Van Regenmortel, T., Vanhaecht, K., Sermeus, W., Kiekens, C., Claes, K., Bruyneel, L. (2020). Effect of an intervention on the congruence of nurses’ and patients’ perceptions of patient-centred care: a pre-test post-test study. Journal Of Evaluation In Clinical Practice, 26 (6), Art.No. jep.13348, 1648-1656. doi: 10.1111/jep.13348 Open Access
Sonneveld, J., Rijnders, J., Metz, J., Van Regenmortel, T., Schalk, R. (2020). The contribution of professional youth work to the development of socially vulnerable youngsters: multiple case study. Children And Youth Services Review, (118), Art.No. 105476, 1-11. doi: 10.1016/j.childyouth.2020.105476 Open Access
Huber, M., Brown, L., Metze, R., Stam, M., Van Regenmortel, T., Abma, T. (2020). Understanding how engagement in a self-management shelter contributes to empowerment. Journal Of Community & Applied Social Psychology, 30 (5),
Ganzevles, M., Andriessen, D., Van Beest, W., Van Regenmortel, T., van Weeghel, J. (2020). The nature of social work research by Dutch Universities of Applied Sciences: An overview. Journal of Social Intervention : Theory and Practice, 29 (1), 41-61. doi: 10.18352/jsi.616 Open Access
Huber, M., Metze, R., Stam, M., Van Regenmortel, T., Abma, T. (2020). Self-managed programmes in homeless care as (reinvented) institutions. International Journal Of Qualitative Studies On Health And Well-Being, 15 (1), 1-11. doi: 10.1080/17482631.2020.1719002 Open Access
Roevens, E., Pleysier, S., Put, J., Op de Beeck, L., Van Regenmortel, T., Hermans, K., Voets, J. (2020). Vijf jaar integrale jeugdhulp, kon het decreet het tij keren? Welwijs: Wisselwerking Onderwijs en Welzijnswerk, (4), 27-29.
Numans, W., Van Regenmortel, T., Schalk, R. (2019). Partnership research: a pathway to realize multistakeholder participation. International Journal Of Qualitative Methods, (18), 1-12. Open Access
van der Zwet, R.J M., Beneken genaamd Kolmer, D.M., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). Implementing Evidence-Based Practice in a Dutch social work organisation: A shared responsibility. British Journal Of Social Work, Art.No. bzc125, 1-21. doi: 10.1093/bjsw/bcz125 Open Access
Rutenfrans-Stupar, M., Hanique, N., Van Regenmortel, T., Schalk, R. (2019). The importance of self- mastery in enhancing quality of life and social participation of individuals experiencing homelessness: Results of a mixed-method study. Social Indicators Research, 1-25. doi: 10.1007/s11205-019-02211-y Open Access
Van der Zwet, R., Beneken genaamd Kolder, D., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). Views and attitudes towards Evidence-Based Practice in a Dutch social work organization. Journal of Evidence- Based Social Work, 16 (3), 245-260. doi: 10.1080/23761407.2019.1584071 Open Access
Rothman, L., De Vijlder, F., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). A systematic review on organizational empowerment. International Journal of Organizational Analysis, 27 (5), 1336-1361. doi: 10.1108/IJOA- 02-2019-1657 Open Access
Boomkens, C., Metz, J.W., Van Regenmortel, T., Schalk, R.M J D. with Boomkens, C. (corresp. author) (2019). The development of agency in professional youth work with girls and young women in the Netherlands. Journal of Social Work, 19 (6), 719-735. doi: 10.1177/1468017318784079 Open Access
Rutenfrans-Stupar, M., Van Regenmortel, T., Schalk, R. (2019). How to enhance social participation and well-being in homeless clients. A Structural Equation Modelling Approach. SOCIAL INDICATORS RESEARCH, 145 (1), 329-348. doi: 10.1007/s11205-019-02099-8 Open Access
Boomkens, C., Metz, J., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). The girls work method: what is the role of empowerment in building girls’ agency? European Journal Of Social Work, 1-14. doi: 10.1080/13691457.2019.1630371 Open Access
Boomkens, C., Metz, J., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). The role of social environment in acquiring agency in Girls Work. Children And Youth Services Review, (104), Art.No. 104399. doi: 10.1016/j.childyouth.2019.104399 Open Access
Noordink, T., Verharen, L., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). De totstandkoming van meetinstrumenten van empowerment onder de loep. Instrumentontwikkeling volgesn de kwaliteitsstandaarden, een kritische beschouwing. Journal of Social Intervention : Theory and Practice, 28 (4), 24-47. Open Access
Rutenfrans-Stupar, M., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2019). Het belang van organisatorische inbedding van een innovatieve interventie. Een praktijkvoorbeeld. M en O: Tijdschrift voor Management En Organisatie, (2), 4-22. Open Access
Demaerschalk, E., Hermans, K., Steenssens, K., Van Regenmortel, T. (2019). Homelessness. Merely an urban phenomenon? Exploring hidden homelessness in rural Belgium. European Journal of Homelessness, 13 (1), 99-118. Open Access
Huber, M., Metze, R., Veldboer, L., Stam, M., Van Regenmortel, T., Abma, T. (2019). The role of participatory space in the development of citizenship. Journal of Social Intervention : Theory and Practice, 28 (1), 39-55. doi: 10.18352/jsi.583 Open Access
Rutenfrans-Stupar, M., Schalk, M.J D., Van Regenmortel, T. (2019). Grow through participation. A longitudinal study on a participation -based intervention for homeless people. Journal Of Social Service Research, 1-16. doi:
Rutenfrans-Stupar, M.R., Van Der Plas, B., Den Haan, R., Van Regenmortel, T., Schalk, R. (2019). How is participation related to well-being of homeless people? An explorative qualitative study in a Dutch homeless shelter facility. Journal of Social Distress and the Homeless, 28, 44-55. doi: 10.1080/10530789.2018.1563267 Open Access
Sociale veerkracht wordt gezien als het wondermiddel voor uitdagingen, variërend van toenemende ongelijkheid en polarisatie tot de energietransitie. Maar hoe proberen sociaal werkers en andere professionals in de praktijk sociale veerkracht te creëren? Hoe kunnen projecten gericht op sociale veerkracht zo ingericht worden dat ze bijdragen aan effectieve, democratische en eerlijke samenwerkingen tussen burgers en overheid? Dr. Anick Vollebergh, universitair docent Culturele Antropologie en Ontwikkelingsstudies, is als een van de 13 onderzoekers betrokken bij een consortium dat gevormd is om sociale interventies in acht Nederlandse steden op een innovatieve en interdisciplinaire manier te onderzoeken.
Het project, Social Work and the Art of Crafting Resilient Societies of kortweg Crafting Resilience, is een beurs van 5 miljoen euro toegekend vanuit het programma Nationale Wetenschapsagenda: Onderzoek op Routes door Consortia(verwijst naar een andere website).
De studie gaat in september van start en duurt vijf jaar. Voor deze studie werken academici uit WO en HBO, beleidsmakers en professionals uit het sociale domein samen. Ze onderzoeken samen hoe sociaal werkers proberen de sociale veerkracht van wijken en jongeren te versterken en hoe ze daarbij nieuwe relaties tussen de staat en gemarginaliseerde burgers smeden.
Een belangrijke focus is daarbij tegen welke conflicten, dilemma’s en machtsverhoudingen sociaal werkers en burgers aan lopen.
Dr. Vollebergh(verwijst naar een andere website) zegt: “In mijn eerdere onderzoeken in achtergestelde multi-etnische buurten en multi-etnische buurten in Antwerpen en Parijs werkte ik ook met sociaal werkers. In Frankrijk en België heeft buurtwerk vaak een activistische dimensie. Ik was steeds getroffen door de kritische reflecties van buurtwerkers over de wijze waarop de overheid omgaat met burgers, en hun pogingen om die relaties anders vorm te geven.”
In het onderzoek zal bijzondere aandacht besteed worden aan de toenemende diversiteit van de samenleving, en aan de vragen met betrekking tot gelijke toegang tot diensten, participatie, en zorg en veiligheid die dit met zich meebrengt.
Naast het documenteren van ‘wat werkt’, wil dit onderzoek fundamenteler bekijken welke nieuwe sociale en bestuurlijke relaties tussen burgers, professionals en de overheid vormkrijgen, hoe sociaal werkers zichzelf begrijpen en positioneren in deze sociale werelden en hoe ze deze proberen te beïnvloeden en vorm te geven.
“Het mooie aan dit project is dat we de kennis en de vragen van sociaal werkers en burgers centraal zetten, maar op een vergelijkende manier,“ zegt dr. Vollebergh. “Zo plaatsen we het Nederlands sociaal werk, en de vragen die hier spelen rond de politieke positionering van sociaal werkers en hun rol in relatie tot veiligheidsvraagstukken, in een bredere Europese context. Daarnaast vergelijken we projecten gericht op sociale veerkracht in acht Nederlandse steden. Op deze manier krijgen we enerzijds goed inzicht in wat werkt, maar kunnen we ook de reflecties en praktijken van professionals en burgers verder voeden en ondersteunen.”
Er worden innovatieve inzichten verwacht van een combinatie van etnografisch onderzoek naar sociale werkpraktijken, actieonderzoek met professionals en sociale ondernemers, en vergelijkend onderzoek naar sociaal werk praktijken in geselecteerde Europese landen.
In de ontwikkeling van het project is vooral gekeken naar de behoefte uit het werkveld. Het is de bedoeling dat de opgedane kennis wordt omgezet naar materiaal voor de praktijk, lesboeken voor hbo-opleidingen, en mediaproducties zoals documentaires en podcasts voor een breder publiek.
Eén van de unieke aspecten aan dit project is de gelijkwaardige verdeling tussen HBO en WO, en de nieuwe vormen van kennisuitwisseling die dit mogelijk maakt.
Twee wetenschappers van Universiteit Leiden – universitair hoofddocent Culturele Antropologie dr. Anouk de Koning(verwijst naar een andere website) en hoogleraar Rechtssociologie prof. dr. Maartje van der Woude(verwijst naar een andere website) – en Lector Jeugd en Samenleving Femke Kaulingfreks(verwijst naar een andere website) van Hogeschool Inholland zijn de hoofdonderzoekers van Crafting Resilience, waarbij 16 co-financieringspartners en 11 samenwerkingspartners ook zijn aangesloten.
Growth opportunities in professional youth work.
Contribution of a multi-methodic approach on the personal development and social participation of socially vulnerable youngsters
In Nederland zijn er ongeveer 1500 jongerenwerkers actief in wijken. Deze professionals ontmoeten jongeren op plekken waar jongeren zijn zoals op straat, online, op school of in jongerencentra. Ze ondersteunen jongeren bij het volwassen worden en deel uit te maken van de samenleving. Via een multi-methodische benadering, een combinatie van methodieken, spelen jongerenwerkers in op verschillende behoeften en interesses van jongeren. Voorbeelden van methodieken zijn ambulant jongerenwerk, groepswerk (zoals inloop-, muziek- en sportactiviteiten), informatie & advies en individuele begeleiding. Of en hoe een multi-methodische benadering bijdraagt aan de persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie van jongeren was nog niet eerder onderzocht. Voor dit promotieonderzoek zijn 1.597 jongeren die deelnemen aan jongerenwerk voor een langere periode gevolgd. Daarnaast zijn gegevens verzameld in de literatuur, onder jongerenwerkers en onder professionals en jongeren in de jeugdzorg.
Het onderzoek toont aan dat jongerenwerk groeikansen biedt voor de persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke participatie van jongeren in sociaal kwetsbare situaties. Dit kan voorkómen dat jongeren persoonlijke en sociale problemen ontwikkelen of deze verergeren. Dit veronderstelt wel dat jongerenwerkers een veilige en ondersteunende (leer)omgeving voor jongeren faciliteren, een multi-methodische werkwijze kunnen toepassen én beschikken over voldoende tijd (ten minste 7 maanden) om daadwerkelijk bij te dragen aan positieve ontwikkeling. Concreet heeft het onderzoek een onderbouwd methodisch raamwerk opgeleverd dat jongerenwerkers helpt om hun werk inzichtelijk te maken voor gemeenten en samenwerkingspartners. Ook is dit raamwerk helpend om een nieuwe generatie jongerenwerkers op te leiden en de kwaliteit van het jongerenwerk verder te verbeteren.
Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met 11 jongerenwerkaanbieders: Combiwel, R-newt, Dock, Dynamo, JoU, Participe, Gro-Up, perMens, Xtra, Youth for Christ en De Schoor. Voor het promotieonderzoek ben ik begeleid door prof. dr. Tine Van Regenmortel en prof. dr. Rene Schalk vanuit Tranzo, Tilburg University en dr. Judith Metz.
Verdediging bijwonen?
Op 20 juni vertel ik over het onderzoek en de bevindingen. Daarna stelt een commissie vragen over het onderzoek. Je bent van harte welkom om de verdediging bij te wonen. De verdediging begint om 13:30 uur in de Aula van Tilburg University, Cobbenhagen gebouw, Warandelaan 2 te Tilburg. Aansluitend ben je van harte welkom op de receptie in het Grand Café Esplanade op de campus van Tilburg University.
I.v.m. de catering graag vooraf even laten weten of je komt via j.j.j.sonneveld@hva.nl.
Je kunt de verdediging ook volgen via de volgende livestream: tiu.nu/live. Aanmelden is niet nodig.
Vriendelijke groet,
Jolanda Sonneveld
Na twee jaar kon het eindelijk weer: écht live bij elkaar komen tijdens het Jaarcongres Sociaal Werk 2022, georganiseerd door Sociaal Werk Nederland en platform Sociaal Werk werkt!. Zo’n 250 leden verzamelden zich vandaag in de Amersfoortse Prodentfabriek, met als thema van de dag ‘Sociaal is de toekomst’.
Vanaf 1 januari 2022 is het vestigingsadres van onze stichting: Stationsplein 26, 6512 AB Nijmegen.
Hoe ga je effectief om met meervoudige problematiek van mensen die onder meer te maken hebben met problemen bij werk en inkomen? Zeven projecten binnen de programmalijn ‘Integraal werken’ van het ZonMw kennisprogramma Vakkundig aan het Werk1 onderzochten interventies, perspectieven en thema’s. Deze projecten hebben flink wat inzichten opgeleverd. Voor de verspreiding en toepassing hiervan gaat in maart 2022 een nieuw project van start: het ZonMw Verspreidings- en implementatie project (VIMP).
Integrale werkwijzen tussen zorg & welzijn en werk & inkomen
Het VIMP-project gaat antwoorden zoeken op drie kernvragen:
1. Welke kennis, inzichten en tools zijn bruikbaar binnen de (gemeentelijke) beleids- en uitvoeringspraktijk?
2. Wat kunnen we leren van deze projecten?
3. Welke elementen werken en welke elementen werken juist níet?
Meerwaarde voor de uitvoeringspraktijk
Uiteindelijk zal het VIMP-project een zogenaamde ‘kennissynthese’ opleveren. Hierin komen de resultaten van de zeven projecten in onderlinge samenhang bij elkaar. Het zal hierbij duidelijk worden wat de meerwaarde is voor de lokale uitvoeringspraktijk. De verworven kennis wordt gebundeld, gepubliceerd en vindbaar gemaakt. Ook zullen overdraagbare werkzame elementen worden opgeleverd die de integrale aanpak in de praktijk bevorderen. Tot slot zal het project leiden tot een advies over het doorontwikkelen van de producten die de zeven projecten hebben opgeleverd.
De kennissynthese zal worden verspreid middels een webinar en worden geborgd op een ‘vindbare’ plaats voor professionals van onder andere gemeenten, GGZ en UWV.
Projectleden
Stichting Sociaal Werk is met Arie de Vries de bestuurlijk verantwoordelijke voor het project. De projectleider en hoofdonderzoeker is Carla Nouwen (Sterker sociaal werk). Mede- hoofdonderzoeker is Ard van Oosten. Overige projectleden zijn Jantien van Berkel, Joep Binkhorst, Jeanet van de Korput en Carmen Paalman. Het project wordt gefinancierd door ZonMw.
| Programma 15.00 – 15.05 Welkom door dagvoorzitter prof. dr. Dike van de Mheen 15.05 – 16.00 Presentaties van de drie sprekers 16.00 – 16.45 Discussie Zie de onderstaande link om je te kunnen aanmelden. |
Klik hieronder om onze meest recente Nieuwsbrief in te zien. We brengen u op de hoogte van de bestuurswisselingen binnen onze stichting en de vorderingen ten aanzien van het realiseren van een academische master Sociaal Werk.
Hieronder enkele recente publicaties waarbij Tine betrokken is.
Sonneveld, J., Metz, J., Manders, W., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Methodical principles and prevention-focused outcomes in youth work: A longitudinal analysis, Journal of Social Work, accepted.
Sonneveld, J., Metz, J., Schalk, R., Van Regenmortel, T. (2021). Professional youth work as a preventive service: towards an integrated conceptual framework. International Journal of Adolescence and Youth, 26 (1), 340-355
De Witte, J., Van Regenmortel, T. (2021). The Relationship Between Loneliness and Migration Among Belgian Older Adults. Ageing International.
Daarnaast was Tine lid van de manuscriptcommissie van Harm Damen ‘ Parents as agents of change. Parental empowerment and child behavioral problems in families receiving family treatment. Radboud Universiteit Nijmegen, 10 november 2021. Promotoren: Ron Scholte en J.W. Veerman.
Klik de pagina hieronder om onze Nieuwsbrief van oktober 2021 in te zien. Je leest daar meer over onze inzet om te komen tot een academische master en een permanente leerstoel Social Work.
Het Tranzo jaarverslag 2020 is uit! Lees o.a. het interview: ‘Kennis die er toe doet’, of bekijk een greep uit de prachtige projecten vanuit onze Academische Werkplaatsen.
Hieronder de link voor de digitale versie.
De Vereniging Hogescholen heeft op 21 mei jl. de externe commissie ingesteld voor de verkenning van de hbo-sector Hogere Sociale Studies (HSS). De verkenning vindt plaats aan de hand van vier thema’s: de identiteit van de sociale professional, innovatie in het sociale domein, de verbreding naar interprofessionele samenwerking met andere sectoren en Leven lang ontwikkelen in HSS aansluitend op de toekomstige arbeidsmarkt.
We zijn er trots op dat Tine Van Regenmortel is gevraagd deze commissie voor te zitten.
Zie de link hieronder voor de volledige toelichting.
Hieronder vindt u de link naar de Nieuwsbrief van april 2021 van onze stichting.
U vindt er informatie over Corona, nieuwe promovendi en calls, nieuwe samenwerkingsverbanden waaraan onze hoogleraar deelneemt en een overzicht van recente publicaties.
Zoals gebruikelijk dient onze stichting jaarlijks te rapporteren over haar activiteiten in het voorgaande jaar en haar plannen voor het lopende jaar. Hieronder de links naar deze documenten.
“Gezondheidsachterstanden van groepen Nederlanders hangen vaak samen met maatschappelijke problemen die langere tijd duren en elkaar kunnen versterken. Denk aan werkloosheid, een laag inkomen, schulden, een ongezonde leefomgeving en een gebrek aan sociale relaties. De wijk waar je geboren en getogen bent, maakt ook verschil.”
Het zou een citaat uit ons jaarplan kunnen zijn, maar het komt uit een bericht van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Daarin presenteert de Raad haar jongste rapport, getiteld “Een eerlijke kans op gezond leven”. Dat rapport laat eens te meer zien dat het anno 2021 in Nederland niet gemakkelijk is om een eenmaal opgelopen achterstand in te halen.
Dat sluit naadloos aan bij wat de WRR in 2017 al stelde: “De overheid heeft soms te hoge verwachtingen van het doenvermogen van burgers.” Want, zei de WRR: “Weten is nog geen doen”. Anders gezegd: veel mensen met aanhoudende problemen beseffen heus wel dat ze blauwe enveloppen toch beter maar kunnen openen, dat ze meer moeten bewegen of moeten stoppen met roken. Het punt is dat ze gewoon niet bij machte zijn om in dit besef om te zetten in daden.
En dat laatste voegt een extra dimensie toe aan de Haagse bespiegelingen over macht en tegenmacht. Degenen die pleiten voor meer tegenmacht zijn immers ook de spreekbuizen van de ónmacht: de honderdduizenden Nederlanders wier wieg op een minder kansrijke plek heeft gestaan. Zelf zijn ze nauwelijks in staat enige vorm van tegenmacht te ontwikkelen.
Ondertussen onderkennen gelukkig steeds meer organisaties, instanties en kennisinstituten dat de scheefgroei in de polder het vertrouwen in het landsbestuur schaadt, en dus dringend moet worden rechtgezet. Wat dat betreft is het goed nieuws dat “de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen en de directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Kim Putters aan informateur Tjeenk Willink kwamen vertellen wat het land nou eigenlijk wil van een nieuwe regering.” (Volkskrant, 14 april 2021)
En gelukkig lijkt het tij ook te keren. De animo groeit voor een stevige hersteloperatie van de wijken waarin veel onmacht is geconcentreerd; getuige bijvoorbeeld het onlangs gesloten Woonakkoord. Een unieke coalitie van 34 organisaties heeft zich verbonden aan een ambitieuze Actieagenda Wonen. Sociaal Werk Nederland heeft de sociale paragraaf ervan mede opgesteld. Onder meer langs die weg trekken we steeds vaker op met de woningcorporaties en andere spelers in de wijken.
Onder die medestanders zijn ook steeds vaker ggz-instellingen, die de noodzaak inzien van een “waakvlamfunctie” in de wijk, zeker in de wijken waarin naast steeds meer kwetsbare ouderen en vluchtelingen ook steeds meer mensen met psychiatrische klachten wonen. Sociaal werkers kunnen hen laagdrempelig helpen om aangehaakt te blijven bij de veeleisende samenleving. Dat helpt niet alleen deze mensen zelf, maar ook het doenvermogen van de wijk als geheel. Veiligheid en leefbaarheid betekent eigenlijk: veel meer aandacht geven aan sociaal welzijn van bewoners.
Ook steeds meer zorgverzekeraars beseffen dat er voor hen een rol is weggelegd op het terrein van preventie en dat wij daarin samen kunnen optrekken. Georgette Fijneman, directievoorzitter van zorgverzekeraar Zilveren Kruis, komt erover vertellen op ons Jaarcongres in mei. Let wel: sociaal werk is als branche natuurlijk niet echt een factor als het gaat om het organiseren van tegenmacht in het landsbestuur. Maar sociaal werkers zijn op wijkniveau wel degelijk in staat om iets te doen aan de onmacht van de mensen voor wie ze dagelijks werken. Dat heb ik gehoord en gezien, daarvan ben ik overtuigd.
Een gesprek over de sociale eisen van deze tijd, het (on)vermogen van de mens om het leven naar zijn hand te zetten en de rol van de sociaal werker hierin. Gesprekspartner Hans van Ewijk is emeritus hoogleraar Sociaal Werk Theorie aan de Universiteit van Humanistiek te Utrecht.
Klik hiervoor op de onderstaande link:
https://podcastluisteren.nl/ep/De-Regisseur-De-essentie-van-sociaal-werk
