Auteursarchief: manager

Lex Staal over macht, tegenmacht en onmacht

“Gezondheidsachterstanden van groepen Nederlanders hangen vaak samen met maatschappelijke problemen die langere tijd duren en elkaar kunnen versterken. Denk aan werkloosheid, een laag inkomen, schulden, een ongezonde leefomgeving en een gebrek aan sociale relaties. De wijk waar je geboren en getogen bent, maakt ook verschil.”
Het zou een citaat uit ons jaarplan kunnen zijn, maar het komt uit een bericht van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Daarin presenteert de Raad haar jongste rapport, getiteld “Een eerlijke kans op gezond leven”. Dat rapport laat eens te meer zien dat het anno 2021 in Nederland niet gemakkelijk is om een eenmaal opgelopen achterstand in te halen.

Dat sluit naadloos aan bij wat de WRR in 2017 al stelde: “De overheid heeft soms te hoge verwachtingen van het doenvermogen van burgers.” Want, zei de WRR: “Weten is nog geen doen”. Anders gezegd: veel mensen met aanhoudende problemen beseffen heus wel dat ze blauwe enveloppen toch beter maar kunnen openen, dat ze meer moeten bewegen of moeten stoppen met roken. Het punt is dat ze gewoon niet bij machte zijn om in dit besef om te zetten in daden.
En dat laatste voegt een extra dimensie toe aan de Haagse bespiegelingen over macht en tegenmacht. Degenen die pleiten voor meer tegenmacht zijn immers ook de spreekbuizen van de ónmacht: de honderdduizenden Nederlanders wier wieg op een minder kansrijke plek heeft gestaan. Zelf zijn ze nauwelijks in staat enige vorm van tegenmacht te ontwikkelen.

Ondertussen onderkennen gelukkig steeds meer organisaties, instanties en kennisinstituten dat de scheefgroei in de polder het vertrouwen in het landsbestuur schaadt, en dus dringend moet worden rechtgezet. Wat dat betreft is het goed nieuws dat “de Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen en de directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) Kim Putters aan informateur Tjeenk Willink kwamen vertellen wat het land nou eigenlijk wil van een nieuwe regering.” (Volkskrant, 14 april 2021)
En gelukkig lijkt het tij ook te keren. De animo groeit voor een stevige hersteloperatie van de wijken waarin veel onmacht is geconcentreerd; getuige bijvoorbeeld het onlangs gesloten Woonakkoord. Een unieke coalitie van 34 organisaties heeft zich verbonden aan een ambitieuze Actieagenda Wonen. Sociaal Werk Nederland heeft de sociale paragraaf ervan mede opgesteld. Onder meer langs die weg trekken we steeds vaker op met de woningcorporaties en andere spelers in de wijken.

Onder die medestanders zijn ook steeds vaker ggz-instellingen, die de noodzaak inzien van een “waakvlamfunctie” in de wijk, zeker in de wijken waarin naast steeds meer kwetsbare ouderen en vluchtelingen ook steeds meer mensen met psychiatrische klachten wonen. Sociaal werkers kunnen hen laagdrempelig helpen om aangehaakt te blijven bij de veeleisende samenleving. Dat helpt niet alleen deze mensen zelf, maar ook het doenvermogen van de wijk als geheel. Veiligheid en leefbaarheid betekent eigenlijk: veel meer aandacht geven aan sociaal welzijn van bewoners.
Ook steeds meer zorgverzekeraars beseffen dat er voor hen een rol is weggelegd op het terrein van preventie en dat wij daarin samen kunnen optrekken. Georgette Fijneman, directievoorzitter van zorgverzekeraar Zilveren Kruis, komt erover vertellen op ons Jaarcongres in mei. Let wel: sociaal werk is als branche natuurlijk niet echt een factor als het gaat om het organiseren van tegenmacht in het landsbestuur. Maar sociaal werkers zijn op wijkniveau wel degelijk in staat om iets te doen aan de onmacht van de mensen voor wie ze dagelijks werken. Dat heb ik gehoord en gezien, daarvan ben ik overtuigd.

Podcast Hans van Ewijk over sociaal werk

Een gesprek over de sociale eisen van deze tijd, het (on)vermogen van de mens om het leven naar zijn hand te zetten en de rol van de sociaal werker hierin. Gesprekspartner Hans van Ewijk is emeritus hoogleraar Sociaal Werk Theorie aan de Universiteit van Humanistiek te Utrecht.

Klik hiervoor op de onderstaande link:

https://podcastluisteren.nl/ep/De-Regisseur-De-essentie-van-sociaal-werk

 

Cynthia Boomkes gepromoveerd op Meiden werk

Afgelopen vrijdag 23 oktober heeft Cynthia Boomkens van onze Academische Werkplaats Sociaal Werk met verve haar PhD verdedigd aan de Tilburg University. Proficiat!

Hieronder een link naar de nodige info (en het PhD):

https://research.tilburguniversity.edu/en/publications/supporting-vulnerable-girls-in-shaping-their-lives-towards-a-subs/?_ga=2.114584449.702512350.1603717777-1861040467.1571921215

Artikel in Zorg+Welzijn over oratie Tine

Het artikel staat online: https://www.zorgwelzijn.nl/tine-van-regenmortel-met-een-wetenschappelijke-basis-wordt-het-sociaal-werk-sterker/ 

Het artikel is echter geplaatst als premium verhaal, dat betekent dat het speciaal voor abonnees van Zorg+Welzijn bedoeld is.

Ben je zelf geen abonnee en wil je het toch lezen? Dan kun je een gratis proefabonnement afsluiten van een week. Je kunt dan een week lang alle premium artikelen lezen en zit vervolgens nergens aan vast.

Tine draagt haar oratie op aan Margot Scholte

Op vrijdag 2 oktober as spreekt Tine in Tilburg haar oratie uit als Bijzonder Hoogleraar Sociaal Werk. Daarover later meer op deze website.

Tine draagt haar oratie op aan Margot Scholte (1963-2020), “een prachtige vrouw met veel betekenis voor sociaal werk”. Margot Scholte was onder meer werkzaam bij Movisie en lector Maatschappelijk Werk bij Hogeschool Inholland. Tevens is ze hoofdredacteur geweest van Maatwerk (nu Vakblad Sociaal Werk). Zij inspireerde velen met haar pleidooi voor een generalistische invulling van sociaal werk en voor een structurele aanpak van sociale problemen (Marie Kamphuislezing, 2019).

Oratie Tine Van Regenmortel op vrijdag 2 oktober as

Zoals al eerder aangekondigd op deze website zal op vrijdag 2 oktober om 16.15 uur de oratie van Tine Van Regenmortel plaatsvinden in de aula van de Cobbenhagen Building van de Tilburg University . Een belangrijke gebeurtenis en mijlpaal voor het streven van onze stichting om te komen tot een gewone leerstoel Sociaal Werk in Nederland.
U kunt bij de oratie in persoon aanwezig zijn of deelnemen aan een digitale stream via Youtube. Daarvoor zou de onderstaande link op dat moment moeten werken.
Wilt u zelf aanwezig zijn dat kunt u zich alleen deze week nog aanmelden bij Tranzo via Ingrid van Loon 013-4662969.

Jenny Zwijnenburg met 7 kerndiensten voor ouderen

Sociaal werkers zetten zich tijdens deze coronacrisis in om wijkbewoners en zeker de meest kwetsbare onder hen zo goed mogelijk te ondersteunen. In korte tijd hebben sociaal werkers hun werk zo ingericht dat zij mensen kunnen voorzien van wat zij nu nodig hebben. Praktische hulp, maar zeker ook sociaal contact in een eenzame tijd. In een digitale inspiratiesessie, georganiseerd door Krachtproef op 26 maart 2020, werd de kennis die 76 sociaal werkers in de afgelopen weken werkenderwijs hebben opgedaan, geïnventariseerd.

Lees hier over de 7 kerndiensten voor ouderen die uit deze inspiratiesessie voortkwamen.

Overpeinzingen van Tine over Corona

Lockdown niet voor iedereen

Het Latijnse ‘Corona’ betekent letterlijk ‘kroon’ of ‘krans’, met name een krans van licht rond de zon tijdens een volledige zonsverduistering. Coronawerkers brengen inderdaad verlichting in deze bijzondere virustijd. Graag wil ik alle mensen die in de zorg werken, in voedingswinkels, transport, die de veiligheid handhaven en zeker ook sociaal werkers een gouden kroon geven. Het mantra van ‘social distancing’ en ‘blijf in je kot’ is wetenschappelijk volledig verantwoord, maar evenzo worden deze ‘coronawerkers’ aangespoord om zich hier vooral niet aan te houden. En ze zijn ook massaal solidair om dit te doen, zelfs al is hun veiligheid niet volledig gegarandeerd (zie het gekende tekort aan beschermingsmateriaal).

Enerzijds worden fondsen opgericht en geld toegekend aan organisaties die mensen in armoede, dak- en thuislozen en mensen in bestaansonzekerheid ondersteunen, en ook aan organisaties van of voor professionals van de eerste lijn. Vrijwilligers dienen zich aan om te helpen. Schitterend! Anderzijds is er een discours waarbij in tijden van schaarste (hier van helpende handen, medische apparaten) andere keuzes dienen te worden gemaakt: rationele, meer gericht op ‘overleven’. Jong boven oud, gezond boven ziek, verzekerden boven niet-verzekerden etc. Ook het isoleren van ouderen en zieken, het scheiden van families en vrienden. Dit gaat in tegen het hart van sociaal werkers die net de meest kwetsbaren in onze samenleving willen beschermen, gaat in tegen een samenleving die sociale rechtvaardigheid en warme verbondenheid en solidariteit hoog in het vaandel dragen.

De ‘lockdown’ is niet voor alle burgers aan de orde. Wat met daklozen en ongedocumenteerden die geen huis hebben en voor gesloten deuren staan van hulpverlening. Wat met kansarme gezinnen zonder de nodige ICT om te zoomen, te skynetten of chatten met vrienden en online huistaken te maken. Lockdown voor gezinnen in crisis of in nood betekent mogelijk net gevaar voor hun veiligheid, voor hun ontwikkeling.

Deze overpeinzingen houden me bezig, een hoogleraar sociaal werk in afzondering. Ik ben me bewust van de luxe om door te kunnen werken, te lezen en te schrijven, online te vergaderen, veilig afgezonderd van onveilige situaties in een huis met de nodige ruimte en tuin. Er is veel contact met mijn medewerkers zowel van de Universiteit Leuven als de Tilburg University. Ieder zoekt zijn manier om met deze coronacrisis om te gaan, om gezin en thuiswerk zo goed mogelijk te combineren. Veerkracht en solidariteit zijn aanwezig en het besef dat de stille kracht van sociaal werkers en andere Coronawerkers er meer dan ooit toe doet!

Tine Van Regenmortel, 31 maart 2020.