Lockdown niet voor iedereen
Het Latijnse ‘Corona’ betekent letterlijk ‘kroon’ of ‘krans’, met name een krans van licht rond de zon tijdens een volledige zonsverduistering. Coronawerkers brengen inderdaad verlichting in deze bijzondere virustijd. Graag wil ik alle mensen die in de zorg werken, in voedingswinkels, transport, die de veiligheid handhaven en zeker ook sociaal werkers een gouden kroon geven. Het mantra van ‘social distancing’ en ‘blijf in je kot’ is wetenschappelijk volledig verantwoord, maar evenzo worden deze ‘coronawerkers’ aangespoord om zich hier vooral niet aan te houden. En ze zijn ook massaal solidair om dit te doen, zelfs al is hun veiligheid niet volledig gegarandeerd (zie het gekende tekort aan beschermingsmateriaal).
Enerzijds worden fondsen opgericht en geld toegekend aan organisaties die mensen in armoede, dak- en thuislozen en mensen in bestaansonzekerheid ondersteunen, en ook aan organisaties van of voor professionals van de eerste lijn. Vrijwilligers dienen zich aan om te helpen. Schitterend! Anderzijds is er een discours waarbij in tijden van schaarste (hier van helpende handen, medische apparaten) andere keuzes dienen te worden gemaakt: rationele, meer gericht op ‘overleven’. Jong boven oud, gezond boven ziek, verzekerden boven niet-verzekerden etc. Ook het isoleren van ouderen en zieken, het scheiden van families en vrienden. Dit gaat in tegen het hart van sociaal werkers die net de meest kwetsbaren in onze samenleving willen beschermen, gaat in tegen een samenleving die sociale rechtvaardigheid en warme verbondenheid en solidariteit hoog in het vaandel dragen.
De ‘lockdown’ is niet voor alle burgers aan de orde. Wat met daklozen en ongedocumenteerden die geen huis hebben en voor gesloten deuren staan van hulpverlening. Wat met kansarme gezinnen zonder de nodige ICT om te zoomen, te skynetten of chatten met vrienden en online huistaken te maken. Lockdown voor gezinnen in crisis of in nood betekent mogelijk net gevaar voor hun veiligheid, voor hun ontwikkeling.
Deze overpeinzingen houden me bezig, een hoogleraar sociaal werk in afzondering. Ik ben me bewust van de luxe om door te kunnen werken, te lezen en te schrijven, online te vergaderen, veilig afgezonderd van onveilige situaties in een huis met de nodige ruimte en tuin. Er is veel contact met mijn medewerkers zowel van de Universiteit Leuven als de Tilburg University. Ieder zoekt zijn manier om met deze coronacrisis om te gaan, om gezin en thuiswerk zo goed mogelijk te combineren. Veerkracht en solidariteit zijn aanwezig en het besef dat de stille kracht van sociaal werkers en andere Coronawerkers er meer dan ooit toe doet!
Tine Van Regenmortel, 31 maart 2020.